Zasady tworzenia funkcjonalnych serwisów www

Od kilku lat wiele się mówi i pisze o funkcjonalności serwisów www. Powstało już kilkanaście poradników, wydano kilka książek, jednak wciąż w sieci tak globalnej jak i polskiej pojawiają się nowe strony pozbawione zupełnie funkcjonalności lub łamiące wiele jej podstawowych zasad. Dlatego też mam nadzieje, że niniejszy artykuł przekona webmasterów i projektantów stron by nieco inaczej spojrzeli na zasady funkcjonalności. Wszak wystarczy zwrócić uwagę na kilka szczegółów. Zaczniemy od samej góry…

Tytuł strony

Pojawiający się na pasku przeglądarki tekst jest ważny z dwóch powodów. Pierwszy pozwala łatwo zorientować się na jakiej stronie jesteśmy i przełączyć się gdy mamy otwartych więcej okienek przeglądarki. Drugi – pamiętajmy, że po dodaniu do ulubionych pod właśnie taką nazwą będzie nam się pojawiał serwis w zakładkach. Dlatego nadanie tytułu „strona główna” nic nikomu nie mówi. Taki błąd znalazłem na nowej stronie Legii Warszawa.

Logotyp i hasło reklamowe

Pozwala szybko zorientować się czy strona na którą weszliśmy zawiera to co oczekujemy. Logotyp powinien być odpowiedniej wielkości i odróżniać się od pozostałej części. Hasło reklamowe, mówiące o działalności firmy lub zawartości strony powinno być krótkie, jedno,- dwuzdaniowe. Niekiedy hasło reklamowe jest zbędne. Zwłaszcza w przypadku gdy nazwa firmy zawiera już branżę w której działa, np. Mikulska Klinkier, lub firma jest globalne znana, np. Adidas.

Paski nawigacyjne

Jedna z najważniejszych części każdej witryny. Przy projektowaniu pasków nawigacyjnych należy pamiętać o kilku rzeczach.

• Wybrać najważniejsze informacje, do których bezwzględnie powinny znaleźć się odnośniki na stronie głównej.
• Ustalić hierarchię kolejności. Często zdarza się, że pierwszy przycisk na pasku nawigacyjnym stron wizytówek firm to „o nas”. Jeśli jednak zobaczymy do statystyk, to najczęściej przeglądaną podstroną jest „oferta”. Strona „o nas” to zaledwie kilka procent całego ruch w witrynie. Dlaczego zatem wyróżniać tą stronę?
• Jeśli dzielimy paski nawigacyjne na pionowy i poziomy to dokładnie pogrupujmy tematycznie informacje na główne i dodatkowe. Ciekawe rozwiązanie widziałem na stronie Wydawnictwa Literackiego gdzie pasek nawigacyjny poziomy górny dotyczy księgarni internetowej (samego zakupu książek), natomiast pasek nawigacyjny pionowy lewy dotyczy aktualnych informacji o firmie. Takie rozwiązanie pomaga łatwo zorientować się w strukturze strony. Brak grupowania tematycznego linków to jeden z najpowszechniejszych błędów funkcjonalności stron www.
• Jeśli musisz zastosować mocno rozbudowane menu używaj zakładek. Są najprostszym i najbardziej intuicyjnym rozwiązaniem jakie do tej pory wymyślono.

Układ modułów na stronie

Każda strona składa się z modułów i podobnie jak podczas grupowania odnośników powinniśmy też przemyśleć grupowanie modułów. Najważniejsze moduły powinny znajdować się na środku strony. Moduły powinny być od siebie wyraźnie oddzielone, reklamy opisane by nie było wrażenia, że są one częścią serwisu. Do tego celu możemy używać różnego tła czy też obramowań lub linii. Pamiętajmy też o tym, że strona ma swój obszar. Na tym obszarze musimy zmieścić pewną ilość informacji. Projektując stronę uważaj by rzeczy mało istotne nie przesłoniły treści właściwej. Widziałem już kilkadziesiąt stron gdzie podstrona była naszpikowana, sondami, komentarzami, wynikami ankiet z prawej strony, pasek nawigacyjny z lewej i u góry a miejsce na treść właściwą zajmowało nie więcej niż 20% obszaru. Czy o to nam chodzi? Poniżej przykładowe rozkłady modułów.

rys. 1. Układ modułów prostego serwisu z dwoma paskami nawigacyjnymi.

rys.2. Układ modułów prostego serwisu z linkami funkcjonalnymi.

Grafika strony

Często spotyka się strony w których elementy graficzne górują nad treścią. Natłok ruchomych elementów, szeroka paleta barw – wszystko to powoduje, że właściwy przekaz schodzi na dalszy plan. Przypomnijmy sobie do czego służy Internet. Do szybkiego przekazywania informacji, oczywiście przede wszystkim. Zatem dbajmy o to by strona była jak najbardziej czytelna. Unikajmy kolorowego tekstu na tle. Dobierajmy tak tła i kolor fontów by był on łatwy w odczytaniu. Unikajmy też fontów szeryfowych. Są to takie kroje pisma w których występują ozdobniki, wywijasy itp. Podstawowe fonty to Tahoma, Verdana, San Serif. Grafika strony powinna też być dopasowana do treści. Jeśli budujemy stronę katalogującą firmy to pokażmy na niej zadowolonych menedżerów, uścisk dłoni itp. Na takiej stronie fotografia samolotu nic nie będzie mówić.

Stopka strony

To jest nie mniej ważna niż pasek nawigacyjny. W stopce podajemy zazwyczaj informacje dodatkowe. Są to najczęściej: polityka prywatności, nazwa właściciela strony, możliwości reklamy na stronie lub powtórzenie paska nawigacyjnego górnego z uzupełnieniem o inne linki.

Mam nadzieję, że ta garstka podstawowych informacji i wskazówek pozwoli spojrzeć nieco inaczej na budowanie serwisów internetowych. Serwisów przyjaznych użytkownikowi. Na koniec jeszcze jedna uwaga do projektantów – zrobiłeś stronę, pokaż ją znajomym, poproś aby wykonali kilka standardowych czynności na stronie. Jeśli nie będą mieć z tym problemu, możesz uznać, że serwis jest nieźle zrobiony. Jeśli jednak coś będzie sprawiać im kłopot – wróć do projektowania lub zamów audyt funkcjonalności stron www.